U bent verdachte
U bent verdachte. Wat betekent dat nu eigenlijk?
‘Verdachte zijn’ betekent dat er een (redelijk) vermoeden aanwezig is dat u een strafbaar feit heeft gepleegd. U bent niet altijd een verdachte als de politie bezig is met een onderzoek tegen u. Het is ook mogelijk dat de politie met een opsporingsonderzoek bezig is om een bepaalde zaak uit te zoeken. Vaak begint zo’n onderzoek met een aangifte. Uit dat onderzoek kan dan blijken dat u als verdachte wordt aangemerkt.
Maar hoe weet u of u verdachte bent?
Vaak weet u dat pas wanneer de politie het laat weten. Dat kan gebeuren door u op te roepen voor een vrijwillig verhoor. U kunt ook aangehouden worden. Als u verdachte bent mag de politie u aanhouden. Als u bent aangehouden mag u maximaal 8 uur worden vastgehouden voor onderzoek. Dit onderzoek kan bijvoorbeeld worden gebruikt om u te verhoren.
Ook uit andere omstandigheden kunt u merken dat u verdachte bent. Denkt u aan bepaalde handelingen van politie. De politie is niet verplicht u te laten weten dat u verdachte bent. Bijvoorbeeld als zij u nog niet wil verhoren of aanhouden.
Het verhoor
De politie kan in een opsporingsonderzoek een verhoor van getuigen of verdachten uitvoeren. Als u verdachte bent en verhoord wordt, hoeft u niet altijd antwoord te geven. Dat heet het zwijgrecht; de juridische term is ‘cautie’.
U mag wel antwoord geven. Antwoorden die worden gegeven, kunnen in de rechtszaak belangrijk zijn. Het is goed om te weten dat het zwijgrecht wel iets betekent. Als u een simpele gebeurtenis niet kunt uitleggen, wordt dat in uw nadeel gebruikt. Dat heeft het hoogste rechtsorgaan, De Hoge Raad, bepaald. Het zwijgrecht geeft dus geen volledige bescherming.
Een goede voorbereiding op een verhoor kan dus erg belangrijk zijn. Niet alleen omdat u misschien iets niet wilt vertellen. Een politieverhoor legt ook een druk op u. U staat bij een verhoor vaak een aantal stappen achter. Het verhoor komt niet van u uit, maar vanuit de politie.
De politie kan u informatie geven waar u (nog) geen niets van weet. Een fout antwoord is snel gegeven. Let op: het is niet dat zo dat een goed antwoord een leugen is. Als u onschuldig bent kunt u ook verkeerde antwoorden geven. Dat wil zeggen: antwoorden die anders worden begrepen door politie of die u anders bedoelde te zeggen. Ook kan uw antwoord worden opgeschreven in het verslag (proces-verbaal) zoals u het niet bedoeld had. Het is daarom slim om een verhoor met een advocaat voor te bereiden. Dan weet u ook precies wat uw rechten en plichten zijn.
Tips voor een politieverhoor
De volgende vrijblijvende 'tips´ voor het politieverhoor kunnen wij u in elk geval geven:
- Denk goed na voordat u een antwoord geeft.
- Als u iets niet meer (zeker) weet, zeg dat dan. Ga geen antwoorden verzinnen in de zin van 'dan zal het wel zo zijn gegaan´.
- Sta achter uw verklaring en laat u niet onder druk een andere (door u niet gewenste) verklaring afleggen.
- Lees uw verhoor altijd goed door. Klopt de tekst niet? Of heeft u iets anders bedoelt? Of Bent u het er niet mee eens? Laat dan de tekst veranderen.
- Zet alleen uw handtekening onder de verklaring als alles klopt. Als het niet klopt, vertel dat u daarom uw handtekening niet zet.
- Onthoud: Het is uw verklaring.
Rechten als verdachte
Bent u verdachte? Dan heeft u rechten. Zo heeft u het zwijgrecht (zie boven). U heeft ook het recht om processtukken te krijgen. Hier moet u wel om vragen. Een advocaat weet hoe dat moet gebeuren.
Het voor het onderzoek belangrijk zijn dat u niet alle stukken krijgt. Een verslag van uw eigen verhoor kunt u altijd krijgen. Dat staat zo in de Wet. U kunt bezwaar maken als u het verhoorverslag niet krijgt.
Als u verdachte bent, kunt u ook onderzoeken laten uitvoeren. Die kunnen helpen met uw verdediging. Er kunnen getuigen gehoord worden of informatie opgevraagd worden. Het onderzoek moet bij de Rechtbank aangevraagd worden. De aanvraag moet goed onderbouwd zijn. Een onderzoek moet vaak snel worden uitgevoerd.
Het aanvragen van een onderzoek kunt u het beste met een advocaat bespreken. Hij beschikt over ervaring die ervoor nodig is. Het aanvragen van een verkeerd onderzoek zorgt soms voor verkeerde uitkomsten. Die uitkomsten zullen dan in uw nadeel werken.
Het is niet (altijd) slim om op een dagvaarding te wachten. Er zijn meer mogelijkheden als u op tijd een onderzoek laat uitvoeren. Zeker als er weinig tijd zit tussen de dagvaarding en de zitting. Als de zitting al begonnen is, beslist de zittingsrechter of een onderzoek kan worden uitgevoerd. Hij zal het verzoek vaak kritisch(er) beoordelen en vragen waarom niet eerder een onderzoek is aangevraagd.
