De dagvaarding
Met een dagvaarding wordt u opgeroepen om voor de rechter te verschijnen. In de dagvaarding is precies opgeschreven waarvan u wordt beschuldigd. De beschuldiging komt van de Officier van Justitie.
Als u een dagvaarding heeft ontvangen, kunt u zich (meer) specifiek op uw verdediging voorbereiden. Het strafproces mag namelijk alleen maar gaan over wat in de dagvaarding staat. U kunt zijn gedagvaard voor diverse instanties, zoals de (economische) Politierechter, de meervoudige strafkamer en de kantonrechter.
De Politierechter
Eenvoudige zaken worden door de politierechter behandeld. Deze rechter doet dat alleen en kan maximaal één jaar gevangenisstraf opleggen. Als u voor de politierechter moet verschijnen, betekent dat niet dat u altijd een gevangenisstraf krijgt. De politierechter geeft vaak boetes en/of taakstraffen. Er kan ook een voorwaardelijke straf gegeven worden. Die straf wordt pas gegeven als u tijdens de proeftijd opnieuw de fout in gaat.
Meervoudige strafkamer
De meervoudige kamer oordeelt met drie rechters over meer ingewikkelde en zwaardere zaken. De meervoudige kamer kan bij veroordeling de maximale straf uitspreken die in het Wetboek van Strafrecht staat. Deze straf varieert per strafbaar feit.
Oproepen van getuigen of deskundigen
U kunt getuigen en/of deskundigen opgeven aan de Officier van Justitie. Dit moet gebeuren binnen de wettelijke termijnen. Dat is vooral belangrijk als die getuigen nog niet zijn gehoord voordat de dagvaarding werd uitgebracht.
Overleg met een advocaat is verstandig. Het oproepen van getuigen zou nadelig voor uw zaak kunnen zijn, zelfs als u onschuldig bent. De getuigen moeten volgens processuele regels worden opgeroepen. Als getuigen niet verschijnen zijn er ook regels. De gevolgen ervan kunnen ook van te voren met de advocaat worden overlegd.
Onderzoekswensen van de verdediging
U hoeft niet te wachten op de dagvaarding voordat u getuigen laat horen of een onderzoek laat uitvoeren. Het onderzoek wordt door een onderzoeksrechter uitgevoerd, voordat de behandeling ter zitting is begonnen. Een (gerechtvaardigd) belang moet wel aanwezig zijn bij deze verzoeken. Een advocaat kan helpen bij het tijdig en goed gemotiveerd indienen van de verzoeken.
Beleidsregels
Voor verschillende zaken bestaan verschillende beleidsregels (straffen). Die straffen worden niet altijd door de Rechtbank gevolgd. Regelmatig hanteren rechtbanken hun eigen beleidsregels, soms vastgesteld door de Nederlandse Vereniging voor Rechtspraak, een soort vereniging van en voor rechters. Het Openbaar Ministerie heeft een beleidsregels op haar website staan (www.openbaarministerie.nl). Let wel: deze beleidsregels zijn beleidsregels van het Openbaar Ministerie. De rechters is daar niet aan gebonden. Daarbij hanteert de Rechterlijke Macht vaak haar eigen oriëntatiepunten voor straftoemeting.Ten slotte wordt hiervan in de rechtspraktijk ook wel vanaf geweken.
Transactie
Voordat een dagvaarding is uitgebracht kunt u ook een transactievoorstel ontvangen van de Officier van Justitie. U betaalt dan een boete in plaats van dat de zaak voorkomt bij de Rechtbank. Het is vaak mogelijk om de Officier van Justitie een voorstel te laten doen en de dagvaarding in te trekken. Het is meestal niet verstandig om te wachten op een dagvaarding als er al een transactievoorstel is.
